Langer doorwerken in het onderwijs: Hetty Wanrooij

In de klas van Hetty Wanrooij en collega Thea zitten 19 kleuters gezellig een boterhammetje te eten. Op de tafels staan potjes met voorjaarsbloemen en de kinderen zingen tussen het kauwen door een liedje over bloembolletjes die in het voorjaar wakker worden. De sfeer is rustig en de twee juffen hebben alle aandacht voor de kleuters. “Wij zijn toch van de oude stempel hè”, legt Hetty uit. “Het digibord gebruiken we selectief, alleen wanneer het echt een meerwaarde heeft. We merken dat zelf verhalen vertellen of liedjes zingen de kinderen meer aanspreekt.” Hetty spreekt uit ervaring, want ze staat al ruim vijftig jaar voor de klas. En ze is dan wel zeventig jaar oud, voorlopig is ze nog niet van plan om te stoppen!

Tekst en foto’s: Floor Catshoek

Hetty Wanrooij
Beeld: ©Min van OCW/Floor Catshoek
Hetty Wanrooij

“In 1972 studeerde ik als 19-jarige af als kleuterjuf. In die tijd was dat nog een extra opleiding van drie jaar, na de mulo. Kleuterjuf worden was een hele bewuste keuze. Een roeping, durf ik het zelfs wel te noemen. Zo lang ik me kan herinneren wilde ik twee dingen worden: kleuterjuf en moeder.”

Overschot

Na het behalen van haar diploma ging Hetty op verschillende scholen aan de slag. “Het was een andere tijd. Er was toen een overschot aan leerkrachten. Dus ik viel in als kleuterjuf op meerdere locaties. Als iemand ziek was, bijvoorbeeld. Op een gegeven moment kreeg ik een vaste aanstelling op een school in Spijkenisse. Dat was dertig kilometer van mijn huis, maar je was blij als je een baan had. Het beviel goed en uiteindelijk groeide ik door tot hoofdleidster van de kleuterschool.”

Borstvoeding in de klas

Hetty raakte zwanger, maar haar partner raakte snel na de geboorte van zoon Floyd uit beeld. “Ik stond er alleen voor. Terwijl ik een fulltimebaan had in het onderwijs. Hoe moest ik dat combineren? In een brief  van het ministerie van Onderwijs las ik dat er op het werk van een moeder ruimte moest zijn voor het zogen van je kind. Ik besloot Floyd mee te nemen naar school. Hij sliep in een wiegje in de lerarenkamer, en borstvoeding gaf ik gewoon in de klas.” Het was een pittige tijd voor de alleenstaande moeder. “Elke dag dertig kleuters om voor te zorgen en in mijn eentje de zorg voor Floyd.”

Hetty en Thea in de klas
Beeld: ©Min van OCW/Floor Catshoek

ZZP’er

Na een tijdje ging Hetty op een andere school werken. “Daar werd ik directeur. Maar ik kwam erachter dat dat toch echt niet bij me past. Dus ik werd adjunct en ging weer voor de klas staan. Dat is wat ik leuk vind om te doen.” Toch besloot de juf in hart en nieren een paar jaar later dat ze een tijdje iets heel anders wilde doen. “Zo’n vier, vijf jaar lang ben ik zzp’er geweest. Ik gaf bijvoorbeeld in opdracht van de gemeente Nederlandse les aan handhavers. Maar ik heb ook examens afgenomen bij mensen die gastouder wilden worden. Uiteindelijk kwam ik via via op een mbo-school terecht als docent Nederlands. Dat was nogal een andere doelgroep dan de kleuters! Een die helaas niet goed bij me bleek te passen. Uiteindelijk was het te veel en heb ik me ziek gemeld.”

Met pensioen?

Hetty had veel tijd om na te denken. “Ik was ondertussen 65 jaar en liet doorrekenen wat het financieel betekende als ik met prepensioen zou gaan. Als ik zuinig was zou het lukken, dus ik besloot dat te doen. Eenmaal thuis duurde het niet lang voordat ik gebeld werd door een school. Ze zochten vervanging voor de donderdag. Ik besloot ja te zeggen en zo is het balletje gaan rollen. Nu werk ik op katholieke basisschool Het Octaaf; de ene week twee dagen en de andere drie dagen. Samen met Thea – die ook met pensioen is – werk ik in de instroomgroep. Dat is voor de jonge kinderen die net vier jaar zijn en bij ons kunnen starten.”

Hetty in de klas
Beeld: ©Min van OCW/Floor Catshoek

Elke dag zin

De ondertussen zeventigjarige Hetty vindt het heerlijk om weer voor de klas te staan. “Er is geen dag dat ik er geen zin in heb. Als ik op school aankom, roepen de kinderen al ‘juf Hetty, juf Hetty!’. Dat is het allermooiste wat er bestaat. En ik voel me echt onderdeel van de maatschappij; ik hoor ergens bij en ik kan iets bijdragen. Daarnaast houdt het me geestelijk jong. Alleen al omdat ik elke dag dat ik ga werken, moet ik nadenken over wat ik ga aantrekken. Thuis zou ik maar in een joggingbroek rondlopen”, lacht de vrolijke juf.

Soms vindt Hetty het ook wel eens zwaar. “Vorige week was ik zo verkouden. Ik pak natuurlijk al die virussen van die kinderen mee. Dat was wel even pittig hoor. Lesgeven kost dan natuurlijk meer energie. Het is bij langer doorwerken wel belangrijk dat je gezond genoeg bent om dat te doen. Daarom sport ik regelmatig op mijn vrije dagen.”

Waardering

De collega’s van Hetty zijn ontzettend blij met haar. “Ze spreken vaak hun waardering naar me uit. Net als de ouders van de kinderen. Dat is heel fijn om te horen.” Naast de waardering geniet Hetty van het financiële voordeel van langer doorwerken. “Het is niet de hoofdreden voor mij, maar wel heel lekker om wat meer geld te hebben. Mijn loon komt bovenop mijn AOW en pensioen. In het verleden moest ik als alleenstaande moeder elk dubbeltje omdraaien. Nu verdien ik meer dan ooit!”

Hetty in de klas
Beeld: ©Min van OCW/Floor Catshoek

Langer doorwerken

Hetty denkt dat het verstandig is als scholen het gesprek over langer doorwerken aangaan met collega’s die de pensioenleeftijd naderen. “Ik had er eigenlijk nooit over nagedacht van te voren. En het bevalt zo goed. Dat zal voor meer mensen het geval zijn. Het zou mooi zijn als het wat gebruikelijker wordt.” De tip van Hetty aan haar collega’s: “Ga met de schoolleiding het gesprek aan en kijk samen wat je leuk vindt om te doen. Je kunt voor de klas staan, maar er zijn nog zoveel meer taken. Misschien wil je in kleine groepjes werken met kinderen die extra oefenstof nodig hebben of meer verdieping willen. Ook daarmee ontlast je leerkrachten. En je maakt er uiteindelijk heel veel kinderen blij mee.”

“Hetty is onze redder in nood”

Liesbeth Thomassen, directeur basisschool Het Octaaf: “Hetty is al verschillende jaren onze redder in nood. Ze werkte eerst als invaller in de verschillende klassen, van de kleuters tot groep 8. En sinds januari van dit jaar draait ze samen met juf Thea de instroomgroep. We zijn echt heel erg blij met beiden. Natuurlijk omdat er zoveel krapte op de arbeidsmarkt is, maar ook zeker omdat ze allebei een bak aan ervaring meenemen. Ze hebben een enorm goede kijk op kleuters. Daar zijn we blij mee en ook de ouders lopen met ze weg.”

Liesbeth heeft al meerdere leerkrachten met succes teruggevraagd op school. “Ook als iemand bijna met pensioen gaat, dan vraag ik of ze nog langer willen blijven. Sommigen willen dat, anderen vinden het wel genoeg geweest. Dat is ook helemaal prima natuurlijk.”