Pride-portret: Lucas Oldenburger

Lucas Oldenburger (hij/hem) combineert een pabo-opleiding met een studie pedagogische wetenschappen en het honourscollege aan de Rijksuniversiteit Groningen. Vorig jaar, op zijn zeventiende, maakte hij als profielwerkstuk voor de middelbare school een handleiding voor lhbtiq+-inclusief schoolbeleid.

Lucas Oldenburger is een jonge witte man met donker haar, een baardje en krullen. Hij draagt een paarse trui met opgerolde mouwen en heeft zijn armen gespreid. In zijn handen heeft hij de transgender-vlag met de kleuren: blauw, roze, wit.
Beeld: ©Ministerie van OCW
Lucas Oldenburger

GSA

“Snel nadat ik uit de kast kwam, startte ik op school een Gender and Sexuality Alliance (GSA). Op een vaste middag in de week kwam ik met een klein clubje leerlingen samen op school. We begonnen met zeven leerlingen – na twee jaar waren we met tachtig. Onze GSA werd de grootste van Nederland. Aan de GSA’ers vroeg ik wel eens wat er beter kon op school. Zelf had ik bijvoorbeeld ervaren dat het vervelend is als er geen prullenbakjes staan op de mannenwc’s. Die informatie en tips nam ik mee naar de directeur. De schoolleiding pakte dat goed op en mijn school werd steeds inclusiever. Dat vond ik zo tof, dat gunde ik andere scholen ook.”

Handboek

“In 2021 ging bovendien de nieuwe Burgerschapswet in, die scholen verplicht aandacht te besteden aan lhbtiq+-gerelateerde onderwerpen. Scholen willen dat wel, maar hebben vaak geen idee waar ze moeten beginnen. Zo kwam ik op het idee een handboek te maken voor lhbtiq+-inclusief schoolbeleid. Ik kon daarvoor natuurlijk mijn eigen ervaringen als trans leerling gebruiken. Ik heb enquêtes gehouden en schoolleiders en leerlingen geïnterviewd. Het handboek bevat achtergrondinformatie voor schoolleiders, maar ook praktische tips voor leerkrachten. Wat kun je morgen al aanpassen om je les inclusiever te maken? Het gaat bijvoorbeeld over inclusief taalgebruik en het belang van genderneutrale toiletten. Mijn profielwerkstuk groeide uit tot een verslag van 200 pagina’s. Ik kreeg er een 10 voor.”

Minister Dijkgraaf

“Niet lang daarna, op de Internationale Dag van Transgender zichtbaarheid, kwam minister Dijkgraaf langs bij COC Nederland. Het COC had mij gevraagd daar namens mijn GSA te komen spreken. Dat wilde ik wel, op voorwaarde dat ik hem ook mijn boek mocht aanbieden. Hij was oprecht geïnteresseerd, dat vond ik heel tof. Later heeft hij het ook nog genoemd in een speech, ‘een voorbeeld voor alle scholen’ zei hij erover. Door de media-aandacht die daarop volgde, raakten steeds meer scholen geïnteresseerd in mijn handboek.”

Lucas Oldenburger is een jonge witte man met donker haar, een baardje en krullen. Hij draagt een paarse trui met opgerolde mouwen en heeft zijn armen gespreid. In zijn handen heeft hij de transgender-vlag met de kleuren: blauw, roze, wit.
Beeld: ©Ministerie van OCW

Trainingen

“Al die interesse leidde ertoe dat ik leerkrachten ging trainen. Dat doe ik nu wekelijks. Ik vind het tof dat ik scholen kan helpen te zorgen dat leerlingen echt zichzelf kunnen zijn. Mijn trainingen zijn praktisch en gebaseerd op mijn eigen ervaringen. Ik noem momenten uit mijn middelbareschooltijd en beschrijf hoe ze voelden en wat anders had gekund. Veel dingen doen leraren of leerlingen niet expres, maar voelen voor lhbtiq+-leerlingen toch niet goed. Taalgebruik speelt daarin een belangrijke rol: als ik bij een groep sta die wordt aangesproken met ‘meiden’, dan voelt dat niet goed. Een zin als ‘jongens, meiden en de rest’ is goedbedoeld, maar het is voor non-binaire mensen niet fijn om als ‘de rest’ te worden aangeduid. Veel leraren zeggen na mijn training dat hun ogen zijn geopend. Dat vind ik bijzonder. Iedereen wil het goed doen, maar veel mensen weten nog niet hoe.”

Veilige school

“Mijn doel is om zoveel mogelijk klassen inclusief en lhbtiq+-vriendelijk te maken. Het is belangrijk dat alle leerlingen zichzelf kunnen zijn, zodat ze goed kunnen leren en zich kunnen ontwikkelen. School moet een veilige plek zijn, en dat kan alleen als leerkrachten en schoolleiders zich inzetten voor inclusie. Als leerkrachten op Paarse Vrijdag in het paars naar school komen, geeft dat mij en andere lhbtiq+-leerlingen een gevoel van veiligheid: bij deze leraar mag ik mezelf zijn.”

Normaliseren

“Het zou fijn zijn als Pride niet meer nodig was, maar helaas zijn we nog niet zo ver. De acceptatie en normalisatie zijn er nog niet. Verandering komt door extra aandacht. Veel mensen zeggen: je normaliseert je geaardheid niet door er zo uitbundig bij te lopen tijdens Pride. Maar zo werkt het wél: door extra aan te zetten, extra aandacht te vragen, gaan mensen het uiteindelijk normaler vinden.”

OCW en lhbtiq+-emancipatie

Met Pride verwelkomt Nederland lhbtiq+ personen van over de hele wereld voor een uitgebreid programma in Nederland. We vieren diversiteit en laten zien dat iedereen zichzelf moet kunnen zijn. De botenparade door de grachten van Amsterdam is wereldberoemd.

Nog altijd krijgen lhbtiq+ personen in Nederland en in de rest van de wereld dagelijks te maken met discriminatie of intimidatie. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) werkt met een actief emancipatiebeleid aan gelijke behandeling van én kansen voor lhbtiq+ personen. Bijvoorbeeld het gebied van arbeid, zorg, veiligheid, onderwijs en wetgeving. Zo verkennen de ministeries van OCW en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) de vormgeving van een wettelijk transitieverlof. Lees meer over lhbti-emancipatie op de website van de Rijksoverheid.